AHMET VEFÄ°K PAÅžA

--------------------------------------------------------------------------------

     3 AÄŸustos 1823'te Ä°stanbul'da doÄŸdu. 3 Nisan 1891'de Ä°stanbul'da yaÅŸamını yitirdi. Paris maslahatgüzarı Ruheddin Efendi'nin oÄŸlu. Mühendishane-i Berr-i Hümayun'da okudu. 1834'te Paris'e giderek bir süre Saint Louis Lisesi'nde öğrenim gördü. 1837'de Babıali Tercüme Odası'nda göreve baÅŸladı. 1840'ta Londra elçiliÄŸine katip olarak atandı. 1847'de yurda döndü, Tercüme Odası baÅŸmütercimi oldu. 1851'de yeni kurulan Encümen-i DaniÅŸ'e (Bilim akademesi) üye seçildi. Aynı Yıl Tahran BüyükelçiliÄŸi'ne atandı. 1854'te Meclis-i Vâla üyesi, 1857'de Deavi Nazırı (Adalet Bakanı), 1860'ta Paris Elçisi, 1861'de Evkaf Nazırı, 1862'de Divan-ı Muhasebat (sayıştay) Reisi, 1863'te Anadolu SaÄŸ Kol MüfettiÅŸi görevlerinde bulundu. 1871'e kadar kendisine görev verilmedi. Bu yıllarda Voltaire, Victor Hugo ve Lesage'den çeviriler yaptı, okullar için ders kitapları hazırladı. 1871'den sonra Sadaret MüsteÅŸarlığı, Åžuray-ı Devlet (danıştay) üyeliÄŸi gibi önemli görevlerde bulundu.

       1877'de vezirlik verilerek ilk Meclis-i Mebusan'ın BaÅŸkanlığı'na getirildi. Edirne ValiliÄŸi, Maarif Nazırlığı yaptı. 1878'de Sadrazam oldu. 3 Mart 1878'de Ayestefanos (YeÅŸilköy) AnlaÅŸmasını imzaladı. Ä°ki buçuk ay sonra görevinden alındı. 1879'da Bursa ValiliÄŸi'ne atandı. Bursa'da ilk vilayet tiyatrosunu kurdu. Kentin imarı için çalıştı. 1882'de üç günlük ikinci BaÅŸkan VekilliÄŸi görevinden uzaklaÅŸtırıldı. YaÅŸamının kalan bölümünde Rumelihisarı'ndaki yalısında araÅŸtırma, inceleme, ceviri ve derleme çalışmalarıyla ilgilendi. Osmanlı kültürüne yaptığı çok yönlü katkılarıyla tanınır. Özellikle Türk tiyatrosunun geliÅŸmesinde önemli rol oynadı. Fransız tiyatrosundan çok sayıda çeviri yaptı. Dramaturji ve sahneleme teknikleriyle ilgilendi. Moliere'den uyarladığı "Zor Nikah" ve "Zoraki Tabip" Türk tiyatrosunun ilk oyunları oldu. 1887'de yazdığı "Arslan Avcıları yahud Hak Yerini Bulur" adlı bir oyunu var. Türkçe'nin geliÅŸmesiyle ilgili önemli çalışmalar da yaptı. 1852'de "Müntehebat-ı Durub-ı Emsal" adlı atasözleri derlemesi ve 1876'da "Lehce-i Osmani" sözlüğünü yayınladı. Ulusal temele dayalı tarih anlayışını benimsedi, bu tarihin Osmanlı tarihinden ayrı olması gerektiÄŸini savundu. Bu anlayışı 1869'da yayınlanan "Fezleke-i Tarih-i Osmani" adlı eserinde dile getirdi.

--------------------------------------------------------------------------------

ESERLERÄ°

Lehçe-i Osmani (1876)

Salname (1846-47)

Müntehabat-ı Durub-ı Emsal (1852)

Hikmet-i Tarih (1863)

Åžecere-i EvÅŸal-i Türkiyye   (1864)

Fezleke-i Tarih-i Osmani (1869)



Edebibilgiler.com 2009 ©  Her hakkı saklıdır.